صادرات خرمای داراب از تبریز تا هند/ وقتی ارزش افزوده خرما به جیب دیگران سرازیر می شود

خرما از جمله گیاهانی است که در مناطق گرمسیری کاشته می شود، این گیاه مقاوم و کم نظیر در بسیاری نقاط  جهان کشت شده و یا از قدیم وجود داشته است. در ایران ما هم در مناطقی با اقلیم گرم و خشک یا مرطوب  کشت شده است. استان های خوزستان، هرمزگان، فارس و بوشهر از مناطق مهم کشت و پرورش این گیاه زیبا و پرمنفعت در ایران هستند. امروزه از خرما نه تنها بعنوان غذا به شکل تازه خوری استفاده می شود بلکه می توان با استفاده از تکنولوژی از فرآورده های آن استفاده کرده و ارزش افزوده آنرا بالابرد. مهمترین فرآورده ای خرما که امروزه در دنیا مورد استفاده واقع می شود شامل؛ خرما برای مصرف خوراکی، شیره خرما، دوشاب، الکل، سرکه، آرد هسته خرما، کیک وکلوچه و در نهایت خوراک دام می باشند. البته اینها غیر از استفاده هایی است که از برگ و الیاف دور درخت  می شود و یا استفاده خوراکی از پنیر سفید خرما  که بعد از ریشه کنی این درخت بدست می آید.

در شهرستان داراب بدلیل اقلیم مناسب، این گیاه  در مناطق مختلف از جمله در بخش فورگ وجود دارد. اما متأسفانه بدلیل نبود سیاست های منسجم و عدم برنامه ریزی مناسب که عموماً در بخش کشاورزی مسبوق به سابقه است از آن به نحو مطلوبی بهره برداری نشده است.

در اوایل مهرماه برای تهیه گزارش از وضعیت برخی از محصولات کشاورزی  از جمله مرکبات، سراغ معاونت باغبانی شهرستان داراب رفتیم که متأسفانه وی فرمودند طبق نامه اداره کل جهاد کشاورزی فارس اجازه مصاحبه ندارند، ما هم دست از پا درازتر برگشتیم، به همین  خاطر برای بررسی وضعیت تولید خرما دیگر سراغ اداره محترم جهاد کشاورزی نرفتیم، چرا که وقتی مشکل پاسخگویی دارند و برای ارائه چند آمار معمول که بسیاری از شهرستان ها براحتی ارائه می نمایند اجازه ندارند ما هم نیازی به مراجعه ندیدیم. هر چند اگر چنین نامه ای وجود داشته باشد ایراد اصلی  به مدیریت استان و سیاست های غلط مسؤلین جهاد کشاورزی فارس در عدم پاسخگویی به رسانه ها بر می گردد.

خرمای فورگ

اسفندیار اکبرپور از جمله دست اندرکاران  تولید، خرید و صادرات خرما در بخش فورگ شهرستان داراب است، وی  در مصاحبه با  خبرنگار پایگاه تحلیلی خبری عصر داراب نیوز  به وضعیت تولید، صادرات و فرآوری خرما در بخش فورگ پرداخت. اکبری  قریب به ۷ سال است که در این حوزه ورود پیدا کرده و علیرغم همه مشکلات پیش رو توانسته نه تنها در ایجاد اشتغال برای ۸۰ نفر از زنان و مردان این بخش موفق عمل نماید بلکه با حضور در عرصه تجارت توانسته است بخش قابل توجهی از تولید خرمای بخش فورگ را به کشور هند و برخی شرکت های عربی صادر نماید. از وی خواستیم تا هم از خرمای فورگ بگوید و هم از مشکلاتی که وی بعنوان یک صادر کننده با آن مواجه است برایمان صحبت کند.

اکبرپور با اشاره به میزان تولید خرما در بخش فورگ گفت: در این منطقه نزدیک به ۶ هزار تن خرما تولید می شود. از این میزان خرمای تولیدی قریب به ۳هزار تن مربوط به تولید خرمای شاهانی است و ما بقی مربوط به سایر ارقام خرماست.

این صادر کننده خرما در خصوصو مهمترین ارقام خرمای منطقه فورگ گفت: در بخش فورگ قریب به ۲۰ نوع خرما کشت می شود که مهمترین آنها شامل؛ شاهانی، گنتال(آلبالویی)، خاصیون، فرکان، پیارم(کیسه ریز)، لشت،بیزو، سرخو و … است.

اسفندیار اکبرپور در خصوص فرآوری خرما گفت: در بخش فورگ با توجه به نبود امکانات لازم ما فقط کار خرید و بسته بندی خرما را انجام می دهیم و بعد به سایر مناطق ارسال می کنیم. اما در واقع از خرما می توان محصولات متنوعی بدست آورد مانند؛ سرکه، الکل، شیره، دوشاب، آلوچه، چیپس، خوراک دام و فرآورده های  دیگر که همه موجب می شوند ارزش افزوده این محصول بیشتر شود و موجب رونق بیشتر منطقه و ایجاد اشتغال برای جوانان شود.

وی در خصوص ارقام صادراتی خرمای فورگ گفت: گران ترین خرمای تولیدی در بخش فورگ رقم پیارم است که هم اکنون هرکیلو ۱۲ هزار تومان از باغدار خریداری می شود و عمده تولید آن صادر می شود اما میزان تولید آن در منطقه کم بوده و حدود ۴۰ تن در بخش فورگ تولید می شود البته در سایر مناطق شهرستان هم رقم پیارم وجود دارد که کل تولید رقم پیارم شهرستان داراب به ۶۰ تن می رسد، رقم گنتال (آلبالویی) رقم انحصاری منطقه فورگ است البته در بوشهر هم این رقم وجود دارد اما کیفیت گنتال تولید منطقه فورگ داراب  به مراتب بهتر از نوع بوشهری آنست، از این رقم در حدود ۴۰۰ تن در فورگ تولید می شود و بیشتر هم صادر می شود، رقم های مهم دیگر مثل خاصیون با ۶۰۰ تن و  سرکان  با ۴۰۰ تن است که بازار خوبی دارند. اما بیشترین تولید مربوط به رقم شاهانی با ۳هزارتن تولید به کشور هند صادر می شود.

اکبرپور با اشاره به مشکل سرمایه گذاری در تولید و فرآوری خرما گفت: در برخی شهرستان های اطراف ظرف مدت حداکثر یکسال تسهیلات لازم را به افراد فعال در تولید و فرآوری خرما پرداخت کرده و آنها هم نسبت به راه اندازی صنایع وابسته به خرما و سرد خانه اقدام کردند و هم اکنون در حال بهره بردار ی از آن هستند اما بنده از سال ۹۱ پیگیر این موضوع هستم اما تنها زمین برای احداث کارخانه به من واگذار شده که از اداره منابع طبیعی سپاسگزاری می کنم اما علیرغم مراجعه مکرر تا کنون اداره جهادکشاورزی داراب و بانک عامل برای پرداخت تسهیلات کمکی نکرده اند .

وی در ادمه افزود: اگر مسؤلین چتر حمایتی خود را گسترده کنند و مشکلات ما را برطرف نمایند ما هم این توانایی را داریم که به جای اینکه خرمای تولیدی فورگ را به شهرستان های دیگری از جمله تبریز و حتی سایر کشورها  صادر نمائیم در همین جا نسبت به تولید فرآورده های جانبی آن اقدام کنیم که در این صورت نه تنها ارزش افزوده آنرا بالا خواهیم برد بلکه با تولید فرآورده های  مهمی چون الکل و سرکه و حتی کیک، کلوچه و سایر محصولات جانبی خرما، کمک مؤثری به ایجاد اشتغال پایدار در منطقه نمائیم.